Б.Цацрал: Хөгжим тоглодог хүүхдийн баруун зүүн тархи зэрэг хөгждөг

Монгол Улсын консерваторийн мэргэжлийн төгөлдөр хуурын тэнхимийн багш Б.Цацралтай ярилцлаа.

-Хөгжмөөр хичээллэх нь хүүхдэд ямар нөлөө үзүүлдэг юм бол?

-Сонгодог хөгжмөөр буюу төгөлдөр хуур, хийлээр тоглож сурсан хүүхэд зоригтой байдаг. Яагаад гэвэл сонгодог хөгжмүүд дотроос хамгийн багаас нь эхэлдэг, нарийн ажиллагаа, ур чадвар шаардсан хөгжимд хийл, төгөлдөр хуур ордог. Энэ хөгжмийг багш нь зөв зааж байгаа тохиолдолд зүүн, баруун тархийг давхар хөгжүүлдэг. Хүүхэд сонгодог хөгжмөөр хичээллэснээр сонсгол сайн хөгжихөөс гадна зүүн, баруун тархи зэрэг ажиллахаар олон үйлдлийг зэрэг хийж чадна. Тухайлбал, судалгаанаас харахад баруун гараараа хөгжмөө тоглонгоо зүүн гараараа теннис тоглох жишээтэй.

Мөн хүүхдийн сонсгол сайжирснаар хэцүү аялгатай гадаад хэл сурахад амар болно. Яагаад гэвэл сонсголгүй хүүхэд байсан ч гэсэн хөгжмөөр хичээллэхэд сонсгол хөгждөг эрхтэн. Мөн уралдаан тэмээнд оролцож тайзны соёлыг мэдэрч, нээлттэй, зоригтой болдог.

-Тэгвэл хүүхдийг багаас нь хөгжмөөр хичээллүүлэх хэрэгтэй юм байна гэж ойлгож болох нь ээ?

-Тийм ээ. Хүүхэд бүр хөгжимчин болохгүй ч гэсэн хөгжмийн боловсролтой байх ёстой гэдгийг миний найз хэлж байсан. Таван жилийн өмнө Европын орнуудаар аялж байхад 10 айлын долоо нь төгөлдөр хууртай, хүүхдүүд нь тоглож байхыг хараад гайхсан. Хүүхэд сонгодог хөгжим тоглож байгаа нь тухайн айл хүүхдэдээ анхаарч хэр боловсрол олгож буйг нь харуулж байгаа юм. Европт төгөлдөр хуур, хийлийн хичээл үнэтэйд тооцогддог юм билээ. Тухайн улсын хөгжлийг сонгодог хөгжмөөр нь дүгнэдэг.

-Танай сургалтын төвд хэдэн наснаас нь хөгжим тоглохыг заадаг юм бэ?

-Манай төв нээгдээд нэг жил болж байна. Би Монгол Улсын консерваторийн багш болохоор таван настай хүүхдүүдийг шалгаж авдаг. Монгол хүүхдийн хамгийн тохиромжтой нас бол тав. 1-10-ын доторх тоо, баруун, зүүн гараа мэдэхээс гадна бүтэн, хагас зүйл гэдгээ мэддэг байвал бэлэн гэсэн үг. Цөөн тохиолдолд 4.5 настай хүүхэд орж ирдэг. Хэрэв бэлэн бус байвал бэлдэж ир гээд буцаадаг. Хүүхэд заавал сонсголтой байх шаардлагагүй. Хэдийгээр хөгжимчин болохгүй ч гэсэн хүссэн хүсээгүй бид хөгжүүлэх талаас нь ажилладаг. Тиймээс хүүхэд маань хамгийн түрүүнд хөгжимд дуртай байх ёстой. Бага насны хүүхэд биеэ даагаагүй байдаг болохоор эцэг эхийнх нь нэг заавал дагаж явна. Манай нэг онцлог бол хүүхдийг 15 дуутай болгох биш хөгжим бүжгийн сургуулийн сурагч шиг ноот хараад тоглодог болгох юм. Ноотыг үсэг гэж ойлгож болно.

-Монгол Улсын консерватори II улирлын амралт дуусахаар элсэлтээ авдаг. Хүүхдээ өгөх сонирхолтой эцэг эхчүүд юуг анхаарах ёстой вэ?

-Шинэ жилийн дараа төгөлдөр хуур, хийлийн ангид таван настай хүүхдүүдийг авна. Хэдэн оны, хэдэн сард төрснийг нь харна. Тухайлбал, 2020 оны есдүгээр сард сургуульд орох хүүхдүүдийг бүртгэнэ гэсэн үг. Хүүхдийг элсүүлэхдээ мэргэжлийн төгөлдөр хуурчийн гар байна уу, үгүй юу, ритмийн тогтолцоо, сонсголыг хардаг. Мөн найман хичээлийг өгөөд эхлэхээр хэр хурдан ойлгож, юмыг хэр шингээж авч байна. Эцэг эх нь дагаж явж байна уу, найман хичээлийн турш дуртай байна уу гэдгийг нь харна. Манай мэргэжлийн нэг давуу тал нь хэзээ ч тэтгэвэрт гардаггүй. Ахмад багш нар бидэнд үнэтэй зөвлөгөө өгч, багшилдаг.

Р.Оюун

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин